Ο αγώνας των κατοίκων του καμπ του Ελαιώνα στην Αθήνα ενάντια στον αναγκαστικό εκτοπισμό τους και για καλύτερη στέγαση, έγγραφα ασύλου, επιλογή και ποιότητα φαγητού συνεχίζεται για περισσότερους από τέσσερις μήνες. Το καμπ, προς το παρόν τελεί υπό τη διεύθυνση της Μαρίας-Δήμητρας Νιούτσικου. Οι κάτοικοι του Ελαιώνα αρνούνται να μεταφερθούν από τον ένα και μοναδικό καταυλισμό στην πόλη της Αθήνας σε περιθωριοποιημένους καταυλισμούς στη μέση του πουθενά. Αυτό που θέλουν είναι οι διαδικασίες ασύλου τους να διεκπεραιώνονται ταχύτερα, τα ραντεβού τους να μην αναβάλλονται επανειλημμένα, να λαμβάνουν τα έγγραφα που χρειάζονται και να εξασφαλίζουν αξιοπρεπή στέγαση στις πόλεις.

Η συλλογικότητά μας Solidarity with Migrants δηλώνει ότι αυτός ο αγώνας είναι ένα ξεκάθαρο παράδειγμα συλλογικής προσπάθειας ενάντια στο ρατσιστικό σύστημα των κλειστών συνόρων και των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Στην ενσωματωμένη στο σύστημα αποικιοκρατία αφαιρείται από τα υποκείμενα κάθε είδους αυτονομία για την επιλογή τροφής, στέγασης, εισοδήματος και μετακίνησης. Τα υποκείμενα, στην προκειμένη περίπτωση τα αιτούντα άσυλο, μετατρέπονται σε αντικείμενα που ελέγχονται από την αποικιακή εξουσία και είναι ευάλωτα σε κάθε είδους εκμετάλλευση.

Τους τελευταίους μήνες, ο Δήμος Αθηνών με επικεφαλής τον δήμαρχο Μπακογιάννη ανακοίνωσε το κλείσιμο του καμπ για την προώθηση της «ανάπλασης» των περιοχών Βοτανικού και Ελαιώνα. Η «ανάπλαση» της γειτονιάς των Εξαρχείων εντάχθηκε επίσης στα σχέδια του. Τέτοιες επιχειρήσεις είναι υπέρ του gentrification, όπου οι ζωές μας, οι κοινωνικές μας δραστηριότητες, οι αναμνήσεις και οι δεσμοί μας τις οικογένειες και τους φίλους μας μετατρέπονται σε περιουσιακά στοιχεία που η αγορά ακινήτων θα εκμεταλλευτεί με σκοπό το κέρδος.

Από τον Ιούνιο του 2022, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου πίεζε και απειλούσε τους κατοίκους του καμπ του Ελαιώνα να εγκαταλείψουν τη δομή. Αρκετές μεταφορές έχουν δρομολογηθεί σε καταυλισμούς όπως το Σχιστό, η Ριτσώνα και η Μαλακάσα. Στις 27 Ιουνίου, ο προηγούμενος διευθυντής της κατασκήνωσης έφυγε για «προσωπικούς λόγους» και τη θέση του πήρε η Μαρία-Δήμητρα Νιούτσικου. Είναι γνωστή για τη σκληρότητά της στα προηγούμενα πόστα της στο στρατόπεδο του Σκαραμαγκά και ιδιαίτερα για τη θητεία της ως διευθύντρια στο ΚΥΤ της Σάμου, όπου και κατατέθηκε μήνυση εναντίον της, την οποία μπορείτε να βρείτε εδώ:

Στις 18 Αυγούστου γύρω στις 4 το πρωί, πραγματοποιήθηκε βίαιη επιχείρηση από την ελληνική αστυνομία στον καταυλισμό του Ελαιώνα, όπου συγκεκριμένα οι δυνάμεις των ΜΑΤ και της ΕΚΑΜ εισέβαλαν στον καταυλισμό σε συνεργασία με την διευθύντρια του καμπ για να τη βοηθήσουν στις μεταφορές. Αυτή η έντονα βίαιη επιχείρηση που κλιμακώθηκε με δακρυγόνα έβλαψε μωρά, μικρά παιδιά και μητέρες με κρότου λάμψης στις 4 τα ξημερώματα και δημιούργησε μια ατμόσφαιρα φόβου και παράνοιας σε ένα μέρος όπου οι άνθρωποι ζητούν άσυλο από τον πόλεμο και την αστυνομική βία. Παρόλα αυτά, η κινητοποίηση μιας τόσο μεγάλης αστυνομικής δύναμης, περίπου 60 πλήρως οπλισμένων αξιωματικών με λεωφορεία και αυτοκίνητα, ήταν για να μεταφέρει λιγότερους από 20 αιτούντες άσυλο στον καταυλισμό του Σχιστού. Οι περισσότεροι από αυτούς συμφώνησαν να μεταφερθούν φοβούμενοι περαιτέρω κλιμάκωση της διαμαρτυρίας στον καταυλισμό, δηλαδή έλλειψη περαιτέρω ασφάλειας και φοβούμενοι ότι οποιαδήποτε διαφωνία θα επηρεάσει τη διαδικασία ασύλου τους. Δεν είχαν καμία γραπτή απόδειξη ότι θα μεταφερθούν στο Σχιστό. Κάποιοι φοβήθηκαν περαιτέρω μεταφορά σε άγνωστες τοποθεσίες.

Αυτή η «εθελοντική μεταφορά» υπό απειλές και φόβο δημιούργησε έναν περαιτέρω διχασμό μεταξύ των κατοίκων του στρατοπέδου. Μια ομάδα θεώρησε ότι οι κάτοικοι που δέχτηκαν να μεταφερθούν πρόδωσαν εκείνους που διαμαρτύρονται για να παραμείνουν στον καταυλισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο διάλογος μεταξύ των ομάδων δεν είναι εύκολος λόγω έλλειψης σωστής μετάφρασης, συστηματικών και οργανωμένων συναντήσεων μεταξύ των διαφόρων κοινοτήτων στο στρατόπεδο. Και ενώ θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι η διευκόλυνση μιας τέτοιας επικοινωνίας για τη δημιουργία μιας ειρηνικής ατμόσφαιρας είναι στην πραγματικότητα μέρος της διευθυντικής εργασίας των προσώπων που έχουν αναλάβει τον συντονισμό του καμπ, βλέπουμε ότι η διευθύντρια χρησιμοποιεί στην πραγματικότητα τέτοιες τακτικές δύναμης και φόβου για να δημιουργήσει περαιτέρω διχασμό στους διαδηλωτές, για να διαιρέσει και να καταστείλει τον αγώνα τους.

Σε σύμπλευση με τα σχέδια των φασιστών Κ.Μπακογιάννη και Ν.Μηταράκη, η διοίκηση προέβη σε άλλη μια ενέργεια κατασταλτικής βίας. Στις 19 Αυγούστου στις 7 π.μ., βίαιη αστυνομική δύναμη χρησιμοποιήθηκε ξανά εναντίον των αιτούντων άσυλο. Οι διαμένοντες στον καταυλισμό ήθελαν να εμποδίσουν την υπεύθυνη του καμπ να εισέλθει σε αυτό την τελευταία ημέρα της εβδομάδας, ώστε τα σχέδια μεταφοράς να καθυστερήσουν. Εκείνη διέταξε και πάλι περίπου 60 αστυνομικές δυνάμεις, ΜΑΤ και ΕΚΑΜ και κατηγόρησε τους διαδηλωτές που αποτελούνταν κυρίως από Κονγκολέζες εγκύους με τα παιδιά τους και αλληλέγγυα άτομα. Χωρίς καμία προειδοποίηση, οι δυνάμεις χτύπησαν τα αλληλέγγυα άτομα και με αυτόν τον τρόπο τα έσπρωξαν μέσα στο στρατόπεδο μαζί με τις εγκύους γυναίκες τις οποίες προστάτευαν με τα σώματά τους ως ασπίδες. Μόλις μπήκαν μέσα συνόδευσαν την υπεύθυνη του καμπ σε ένα γραφείο. Αλλά οι διαδηλωτές δεν ήθελαν να της επιτρέψουν να παραμείνει εκεί μέσα για πολύ και απαίτησαν την αποχώρησή της. Μετά από μια ώρα συμφώνησαν με την αστυνομία να της παράσχουν ένα ασφαλές πέρασμα για να φύγει από το στρατόπεδο. Μετά την αποχώρησή της, η αστυνομία συνέχισε να ενοχλεί, να εκφοβίζει και να ξυλοκοπεί μερικές από τις μετανάστριες για ακόμη μια ώρα περίπου.

Μετά τις διαμαρτυρίες, η Μαρία-Δήμητρα Νιούτσικου επέστρεψε στη δουλειά της στο καμπ νωρίς το πρωί της Δευτέρας παρά τις επιθυμίες των διαμενόντων στον καταυλισμό. Έκτοτε, η περαιτέρω στρατηγική της για το κλείσιμο του καμπ χαρακτηρίζεται από εκβιασμούς και εκφοβισμούς των διαμενόντων στον καταυλισμό. Οι επόμενες παράγραφοι είναι οι μαρτυρίες των διαμενόντων στον καταυλισμό που έχουν πέσει θύματα εκβιασμών και απειλών. Οι πρακτικές αυτές επιβεβαιώνονται και από τους εργαζόμενους στο καμπ.

«Από τότε που η διευθύντρια επέστρεψε στο καμπ, παρακολουθεί κάθε άτομο που μπαίνει στο γραφείο της στο βίντεο που έχει από τις διαμαρτυρίες. Εάν δει στο βίντεο ότι το άτομο συμμετείχε στις διαμαρτυρίες, τους διώχνει από το γραφείο της και αρνείται να παράσχει οποιεσδήποτε υπηρεσίες. Αυτό έχει καταστροφικά αποτελέσματα, καθώς είναι το μόνο σημείο για πολλούς διαμένοντες στον καταυλισμό που μπορούν να απευθυνθούν όταν έχουν ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση της υπόθεσης ασύλου τους»

«Πολλοί από τους κατοίκους του καμπ του Ελαιώνα ήταν στη Σάμο όταν η Μαρία-Δήμητρα Νιούτσικου ήταν υπεύθυνη εκεί το 2018, και πολλά άτομα την γνωρίζουν από εκεί και αυτά που έκανε και δεν την θέλουν στον Ελαιώνα. Στη Σάμο, ήταν υπεύθυνη για φρικτές συνθήκες σωματικού και ψυχικού βασανισμού. Ήταν υπεύθυνη του καμπ την περίοδο που ασυνόδευτα ανήλικα αυτοκτόνησαν ως αποτέλεσμα των συνθηκών διαβίωσης στον καταυλισμό: Χωρίστηκαν βίαια από τα αδέλφια τους (ενάντια στο νόμο) και είκοσι από αυτά κοιμήθηκαν σε ένα κοντέινερ που προοριζόταν για επτά άτομα ενώ δεχόντουσαν δαγκώματα από αρουραίους και ζωύφια τη νύχτα. Οι συνθήκες εκεί δεν προστάτευαν από τη σεξουαλική βία, τα ψυχολογικά και σωματικά βασανιστήρια, αλλά τα δημιουργούσαν. Δεν υπήρχε βάση για την εξασφάλιση βασικών αναγκών. Τώρα, στον Ελαιώνα, η Μαρία-Δήμητρα Νιούτσικου αναγνώρισε κάποια άτομα από τα συμμετέχοντα στη διαμαρτυρία γιατί τους είχε συναντήσει στη Σάμο. Σε μερικά, όταν μπήκαμε στον Ελαιώνα είπε: “Θα φροντίσω να καταλήξετε στη φυλακή” και μας έδιωξε από το γραφείο της. Οι απειλές της μας φοβίζουν και είμαστε σίγουρα ότι μπορεί να τις πραγματοποιήσει αν το θελήσει.»

«Στις 24 Αυγούστου, η υπεύθυνη του καμπ Μαρία-Δήμητρα Νιούτσικου ανακοίνωσε ότι η επόμενη μεταφορά κατοίκων του Ελαιώνα κυρίως από την κονγκολέζικη κοινότητα στον καταυλισμό του Σχιστού θα πραγματοποιηθεί στις 30 Αυγούστου στις 4 το πρωί. Ο τρόπος με τον οποίο ενημερώνει τα άτομα για τη μεταφορά τους είναι με τη διανομή ενός γραπτού εγγράφου, λέγοντας πότε και πού θα γίνει η μεταφορά τους. Προστίθεται μια άμεση ανακοίνωση σε καθέναν από αυτούς που λέει ότι αν αρνηθούν να φύγουν, θα πεταχτούν στο δρόμο, οι φάκελοι ασύλου τους θα μπλοκαριστούν και θα απομακρυνθούν από το ελληνικό σύστημα ασύλου».

Αυτού του είδους η ψυχική βία και ο εκβιασμός αγνοούν αρκετά γεγονότα που είναι ενάντια στο νόμο: Το δικαίωμα ασύλου είναι θεμελιώδες δικαίωμα των προσφύγων και είναι διεθνές καθήκον του κράτους να το παρέχει, το οποίο διασφαλίζεται επίσης από το άρθρο 18 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2000/C 364/01). Αυτό που κάνει η Μαρία-Δήμητρα Νιούτσικου απειλώντας να κλείσει τις υποθέσεις ασύλου είναι παραβίαση του δικαιώματος ασύλου των ανθρώπων και κατάχρηση του νόμου. Οι υποθέσεις ασύλου χρειάζονται σοβαρό λόγο και σαφή έλλειψη συνεργασίας με τις υπηρεσίες ασύλου για να κλείσουν. Η αντίσταση των κατοίκων στη μεταφορά τους από το καμπ του Ελαιώνα και στον κοινωνικό αποκλεισμό τους δεν αποτελει τέτοια περίπτωση και δεν έχει καμία σχέση με τη διαδικασία ασύλου. Ακόμη και αν επρόκειτο να ληφθεί κάποια απόφαση κατά των κατοίκων του Ελαιώνα που αντιστέκονται, όπως η παύση των υλικών συνθηκών υποδοχής, δηλαδή η σίτιση, η στέγαση, οι νομικές υπηρεσίες κτλ, κάτι που όντως διασφαλίζεται από την ελληνική νομοθεσία, θα έπρεπε να ληφθεί σε ατομική, αντικειμενική βάση και να είναι δικαιολογημένο. Αντ’ αυτού, αυτό που κάνει η Μαρία-Δήμητρα Νιούτσικου είναι να απειλεί οποιοδήποτε άτομο αρνείται την μεταφορά, χωρίς να λαμβάνει υπόψιν της τις εκάστοτε ευαλωτότητες και ανάγκες.

Ζητάμε διεθνή προσοχή για αυτόν τον παράνομο εκβιασμό των προσφύγων από τη διευθύντρια του καμπ γιατί παραβιάζει την ίδια την ουσία του δικαιώματος στο άσυλο, το δικαίωμα στη διαμαρτυρία καθώς και το δικαίωμα στην πρόσβαση σε τροφή, στέγη και σε υπηρεσίες.

Οι κάτοικοι του Ελαιώνα θα συνεχίσουν τον αγώνα τους και θα ζητήσουν τη στήριξή μας τις επόμενες ημέρες. Ακολουθήστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να ενημερώνεστε για κλήσεις διαμαρτυρίας και υποστήριξης.

Παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας σχετικά με νομικές ενέργειες κατά των απειλών.